Son birkaç yıldır çok ilgimi çeken İran sinemasından genel anlamda bahsetmek istiyorum. Her türlü baskıya, savaşa, devrimlere rağmen özgün bir sinema oluşturmayı başarmışlar. Filmleri izledikten sonra ne kadar samimi ve doğal olduklarını görüyorsunuz. Tıpkı bizden biri gibiler. Bazı filmler günlük hayatta aniden biri bir kamera çıkarmış ve çekmeye başlamış gibi doğal. İran’ın ünlü yönetmenlerinin de kendine has tavırları olsa gerek sanki filmlerde hiçbir senaryo yokmuş ve oyuncular metin ezberlemiyorlarmış hissi uyandırıyor. Adeta yönetmen oyuncuları bir kenara çekip “Senin oynayacağın karakterin hikayesi bu, sadece oyna.” Demiş.
Alışılagelmiş sinemanın çok dışında duruyor. Hollywood yapımı, klişeleşmiş olmasına rağmen ödül alan pek çok filme taş çıkartır. Öyle de olmuş aslında. Yönetmenler tüm yasaklara rağmen film çekmenin ve yayınlamanın bir yolunu bulmuşlar. En ilginç örneklerinden bir tanesi de Cafer Panahi’nin “Bu bir film değil” adlı yapıtı. Bu eser bir kekin içine gizlenmiş USB bellek ile ülke dışına çıkartılarak yayımlanma imkânı bulmuş ve ödül almış. Zor şartlar altında bile bir şekilde sanatlarını icra etmeye çalışmışlar. Yönetmenlerin çoğu hükümet karşıtı filmler yapmak suçundan hapse girmişler.
Filmlerin çoğunda kadınlar, çocuklar ve aileler anlatılıyor.
Bazı filmlerde olduğu gibi paldır küldür olaylar yaşanmıyor aksine gayet sakin
ve sanatsal bir izlenim sunuyor. Estetik anlayışları da oldukça farklı. Film
bittikten sonra da üzerinde düşünüp sindirmeniz gerekiyor. Size yorumlama hakkı
tanıyor. Birçok yönden bizim yaşantılarımıza da yakın olan filmleri izlerken
farkına varmadığımız şeyleri görüyoruz.
İran sinemasının ünlü filmleri:
Yakın Plan (Close-Up)
Kirazın Tadı (Taste of Cherry)
Rüzgâr Bizi Sürükleyecek (The Wind Will Carry Us)
Arkadaşımın Evi Nerede? ((Where Is the Friend's Home?)
Bir Masumiyet Anı (A Moment of Innocence): ekmek ve çiçek
Elly hakkında (About elly)
Ve Yaşam Sürüyor
10 (Ten)
Zeytin Ağaçları Altında(Through the olive trees)
Şirin (shirin)
Sonsuzluk ve bir gün
Bir Ayrılık (A
Separation)
Satıcı(the salesman)
